Վաաբշե, որ ուզում եք իմանալ, հայերիս քաղաքակրթական առաքելությունը էս երգրին տարածաշրջանին տիրություն անելնա։ Հա, լուրջ, ասենք խոսքի կա բռեմյա բելըվը չելավեկա, տենց էլ կա բռեմյա առմյանինա։
Ու էն, որ մենք էս տարածաշրջանով չենք զբաղվում, դրա համար էլ սենց բառդակա ու մենք էլ էդ բառդակի դուզ մեջտեղում ենք։ Աստված էլ մեզ լավ աչքով չի նայում, բա մեր աչքն էլ չի հանու՞մ։ Մեզ առաքելությունա տվել, մենք մատներս մատին չենք խփում։
Դրա համար զբաղվելա պետք ու տարածաշրջանը միավորել մեր բարձր հովանու ներքո։
Հմի, ի՞նչ տեսք կարա ունենա տարածաշրջանի ժողովուրդների հովանավորությունը։ Սամո սաբոյ առաջնահերթ պտի կազմալուծվի այսպես կոչված «Ադրբեջանի Հանրապետությունը», որպես համամարդկային արժեքներին սպառնացող նեոնացիստական պետություն։ Դրա տեղում պիտի ստեղծվեն ազգային-էթնիկական սուվերեն միավորներ, այդ թվում` էթնիկ ծագումով կովկասյան թյուրքերի համար։
Բայց մեր հովանավորչությունը չի կարող ու չպիտի սահմանափակվի զուտ ֆիզիկական ազատագրմամբ։ Մեր պատմական առաքելությունը, ինչպես ասեցի, էդ ժողովուրդների համար պատասխանատվություննա։ Ու մենք իրավունք չունենք էդ պատասխանատվությունից խուսափել։ Ըստ այդմ, մենք այդ սուվերեն միավորների համար մեր վրա պիտի վերցնենք նրանց արդար դատական համակարգով (նաշ սուդ սամիյ սպռավեդլիվիյ սուդ վ միռե!!! ու էդ դատարանն, ի դեպ, պիտի ապահովի լիարժեք դենացիֆիկացիայի պորցեսի իրականացումը), ներքին և արտաքին անվտանգությամբ ապահովելու խնդիրները, ինչպես նաև աշխարքում նրանց իրավունքներն ու շահերը ներյակացնելու պարտականությունը։
Ներքին հարցերը իրենց ազգային-էթնիկ սուվերեն տարածքում իրանք կլուծեն, իհարկե, պադ նաշիմ չուտկիմ ռուկավոդստվըմ ի նաստավլենիեմ։
Իհարկե, եթե կլինեն մարդիկ, ովքեր կցանկանան Հայաստանի հպատակություն ընդունել, նրանց այդ հնարավորությունը պիտի տրվի։ Օրինակ` ծառայելու միջոցով, օրինակ` հատուկ օտարեկրացիների համար ստեղծված «արտասահմանյան լեգիոնում»։ Կծառային, Հայաստանի շահերը կներկայացնեն տարբեր խաղաղապահ ու խաղաղարար գործողություններում ու կվաստակեն Հայաստանի անձնագիր։ Ի դեպ, սա վաաբշե վերաբերվումա բոլորին, ասենք ընտեղ ասորիներ են, ալևիներ են, ղպտիներ են, կովկասցիներ են (ում ռուսները չեն թողնում ծառայել), տո պարսիկներ են ևն։
Ի դեպ, պարսիկների մասին, արա ես չեմ ջոկում, էդ մարդիկ ստեղ առանց հայերենի շատ վատ են յոլա գնում։ Դրանց պետքա հայերեն սովորացնել, որ ասենք իրանց էրեխեքը կարենան օգտվեն կրթություն ստանալու իրավունքից. նորմալ դպրոց գնան, իրանք էլ կարենան էրեխեքի դասերը ստուգեն։ Համ էլ վերջիվերջո հարևանների հետ շփվել կա,կոֆե խմել կա, նարդի քցել կա, բանա ” էդ մարդիկ էս սաղ հաճույքներից զրկված են։ Դա անընդունելիա ու հակամարդկային։ Էս ի միջի այլոց եմ ասում։
Տակ վոտ,վերադառնալով մեր միսիային։ Ասենք, խոսքի խի՞ օրինակ մենք չենք անցկացնում ֆուտբոլի Կովկասի չեմպիոնատ։ Էդպիսի չեմպիոնատ անցկացնելու օրինական իրավունքն ու պարտականությունն ի վերուստ մեզա տրված։ Նույնն, ի դեպ, վերաբերումա բոլոր սպորտաձևերին, ընդ որում` և սիրողական, և պրոֆեսիոնալ։ Էդ ամեն ինչը ցույց տալու համար էլ պտի էղնի համակովկասյան հեռուստաալիք։ Ու վաաբշե, ստեղ պետքա հնդիկներից ու արաբներից բացի, էդ ձեր կովկասներից էլ գան սովորելու, ոչ թե գնան էդ ախմախ մոսկվաները։ Մչյալոց, էն վերևում պարսիկների մասին գրածս հնդիկներին ու արաբներին էլա վերաբերում, չնայած … արա դե էդ հնդիկները շատ գեշն են է ախր, չնայած մեջները մեկ-մեկ սիրուն ու սպիտակ ծտեր են էղնում։