«Հայաստան» պիտակով գրառումները
Воспитательная беседа
Jun 25
В реакции российской медиа меня поражают две вещи.
1. В России сильнейшая школа востоковедения вообще и армяноведения в частности. Т.е. недостатка в людей, кто профессионально разбирается в Армении, по идее не должно быть. Но почему-то как что-то из происходящего в Ереване попадает в российское медиа-поле, комментарии, статьи по теме дают люди, знания которых об Армении ограничены википедией в лучшем случае. А чаще и вовсе советскими и российскими стереотипами об Армении и армянах.
2. Поражает реакция людей в соцсетях. Любое массовое проявление недовольства властями, любой протест (социальный или тем более политический), воспринимается как нечто ужасное, недопустимое, от которого надо чурится, крестится, а иначе случится Украина.
Я не знаю насколько эти фобии проявляемые в сети отражают реальные настроения в России, но даже в рамках сети это поразительно.
ՀԴՄ-ների մասին
Jun 7
Նախ ասեմ, որ ժողովուրդջանարդարաարդարա։ Ճիշտ ա, էդ 6 ամսով անվճար ինտերնետն ինձ հազար տարի պետք չէր (բայց մի 3 օրով պետք եկավ), հատկապես, որ էդ շահումն իրականում կոնկրետ մի ինտերնետ մատակարարի ապրանքը շուկայում առաջ բրդելու միջոց ա (6 ամիս անվճարից հետո կա շանս, որ լիքը մարդ կշարունակի օգտվել հենց էդ օպերատորից)։
Բայց, էդ մի յան։ Էս վերջերս հայտնաբերեցի ՀԴՄ-ի մի այլ կարևոր ֆունկցիա։ Ուրեմն, էն որ խանութներում գրված ա «գնված ապրանքը ետ չի ընդունվում» է, էդ գրողները գլուխը քարով են տվել, եթե դեղատուն կամ պարենային խանութ չի։
Մնացած բոլոր դեպքերում, եթե դու ունես էդ ապրանքն առնելու ՀԴՄ-ն, ապա գնված ցանկացած ապրանք, եթե փաթեթավորված ու նորմալ վիճակում է, ետ վերադարձման ենթակա է 14-օրյա ժամկետում։ Վերադարձման ենթակա են նաև բոլոր ոչ պատշաճ որակի ապրանքները, եթե նույնիսկ փաթեթավորումը հանվել է։ Ու փորձը ցույց ա տալիս, որ թեև քիթումռութ կարան անեն, բայց եթե տեսնում են, որ տեղյակ ես, շառ ու փորձանքից հեռու հետ կվերցնեն։ Էնպես որ, էդ անտեր ՀԴՄ-ն պետք ա վերցնել ու 14 օր պահել։ Ոչ թե որովհետև «շահում եք դուք, շահում է պետությունը», այլ որովհետև ռեալ կարա պետք գա, եթե օրինակ տան հայտնաբերեք (թեկուզ մի քանի օրից հետո), որ ձեր գնած ապրանքը անորակ էր և կամ էլ ուղղակի փոշմանեք։
Մեր մոտ, իմ դիտարկումներով, բավական տարածված է հակակրանքի զգացողությունը հետևյալ ժողովուրդների, պետությունների ու նույնիսկ քաղաքակրթությունների նկատմամբ. հրեաներ, ԱՄՆ, Մեծ Բրիտանիա, թուրքեր, ադրբեջանցիներ, վրացիներ, Եվրոպա։
Ընդ որում, էսքանից մենակ թուրքեր, ադրբեջանցիներ, վրացիների նկատմամբ մեր հակակրանքնա, որը պայմանավորվածա էդ ժողովուրդների ու նրանց պետությունների հետ մե՛ր իսկ հարաբերություններով։
Ինչ-որ մարդիկ կարողա ստեղ նաև ռուսներ ավելացնեն էս ցուցակում, բայց ճիշտն ասած՝ հակառուսականություն ես ֆեյսբուքից էն կողմ չեմ հանդիպել որևէ տեղ ու բոլոր հիմքերն ունեմ կարծելու, որ մեզանում հակառուսականությունը վիրտուալա, ոչ թե ռեալ։ Ռեալում պատահողն էլ դեպքից դեպքա։ Ընդ որում՝ հակառուսականությունն իր հերթին, եթե կա էլ, բացատրելիա ու հիմնականում պայմանավորված մեր իսկ թուլությամբ, նախկին մետրոպոլիայից ազատվելու մղումով ու նաև կոմպլեքսներով։
Ինչևէ, մնացած բոլոր դեպքերում հակակրանքը մեր մոտ ժառանգությունա ռազմավարական դաշնակցից ու պայմանավորվածա ռուսների ու էդ ժողովուրդների/պետությունների/քաղաքակրթությունների հետ հարաբերություններով։
1. Անտիսեմիտիզմ։ Հայերն ու հրեաները քաղաքական դաշտում վերջին անգամ բախվել են Տիգրան Մեծի օրոք։ Բախվելը որնա՞, մարդը մի քանի տասնյակ հազար հրեա բռնի բերեց Հայաստան։
Փոխարենը բախվել են առևտրային հարաբերություններով մինչև 18-րդ դարի կողմերը (հե՜յ գիտի ժամանակներ), որտեղ հրեաները միշտ տանուլ են տվել մեզ։ Ոչ թե որովհետև մենք ավելի լավ էինք բաշարում առևտուր անել ” չէ, ուղղակի հրեաների նկատմամբ համարյա ամեն տեղ կային դիսկրիմինացիոն օրենքներ ու հայ առևտրականներին դա մրցակցային առավելություն էր տալիս։
Էս փաստից հետևումա, որ հրեաների մոտ կարար ձևավորվեր բանական հակակրանք մեր նկատմամբ, իսկ մեր մոտ՝ ոչ։ Էնպես որ մերոնց անտիսեմիտիզմը, դա ռուսական կայսրությունում եղած անտիսեմիտիզմնա։ Իսկ ռուսների մոտ անտիսեմիտիզմն ուներ բազմաթիվ հիմքեր, այդ թվում՝ կրոնական։
Դալեե։
2. Հակաբրիտանականություն։ Ռուսների դեպքում հակաբրիտանականությունը հասկանալիա ու ունի պատճառներ. երկու կայսրությունները վաղեմի հակառակորդներ են, դեռ հայտնի «Մեծ խաղից» սկսած ու նույնիսկ դրանից առաջ էլ։
3. Հակաամերիկանությունը։ Կար ԽՍՀՄ-ԱՄՆ հակամարտություն, որի մասնակից էինք մենք (լրիվ չուժոյ պախմել) ու հիմա էլ կա Ռուսաստան-ԱՄՆ հակամարտություն։ Ռուսների դեպքում էլի հակաամերիկանության ծնող ու սնող պատճառն օբյեկտիվ գոյություն ունեցող հակամարտություննա։
4. Հակաեվրոպականություն։ Էլի նույնը։ Ռուսաստանն ունի Եվրոպայի հետ շահերի լուրջ բախում, ինչն էլ հակաեվրոպականության պատճառա։
Հիմա նայենք մեզ. Ոչ Մեծ Բրիտանիայի, ոչ ԱՄՆ-ի, ոչ Եվրոպայի հետ մենք երբևէ ուղիղ առճակատման մեջ չենք եղել (ուրա՞ մենք էնքան թափ ունենայինք, որ տենց առճակատում հնարավոր լիներ)։ Դա նշանակումա, որ ատելության ու հակակրանքի պատճառներ չունենք։ Միակ բացատրությունը ռուսներից մնացած ժառանգություննա։
Ընդ որում, և հրեաների, և «արևմուտքի» վերաբերյալ մեզանում տարածված թեզերը նույնությամբ կրկնում են Ռուսաստանում տարածված թեզերը, եթե ասենք «աշխարհը կառավարող հրեաներն» էդ համաշխարհային կլասիկայա, ապա «փչացած ու մեռնող Եվրոպա», բան ” էս բոլոր ախմախությունները լրիվ ռուսական իրողություններ են։
Չէ, հլա դեռ չկա, բայց կարող է լինել։ Հիմա փող է հավաքվում առաջին հատորի` «Գահերի խաղի», թարգմանության համար։
Դրահամահավաքին մասնակցել կարող եք աաաայ այստեղ։
Թարգմանության սևագիր կտորները կարդալ, քննադատել, առաջարկներ ներկայացնել կամ ուղղակի զրից անել վիպաշարի և/կամ ֆիլմի մասին կարող եք դրամահավաքին նվիրված խմբում։ Էդ ստեղա։
Արմեն Աշոտյանը տենց էլ չիմացավ, թե իրա ղեկավարած ոլորտի իմաստը որնա։ Շախմատից հետո, որն իրականում բյուջեից շախմատի ֆեդերացիայի համար լրացուցիչ փող կթելու համար էր մտցվել (մասնագետներ պատրաստել/վերապատրաստել, շախմատի մասնագետներին աշխատանքով ապահովել, կրթական նյութեր ստեղծել ու տպել, PROFIT), հիմա էլ դպրոցում ազգային երգ ու պար են մտցնում։
Եթե մի պահ մտովի տեղափոխվենք ասենք 2000 տարի դեպի առաջ, ի՞նչ կգրեն այն ժամանակվա հայ դիլետանտ–պատմաբանները մեր ժամանակների մասին։
Նրանց գրքերում, առնվազն, չի լինի հայոց ցեղասպանությունը։ Ֆոլկ–պատմությունը միայն հեռավոր անցյալի փառքի մասին պիտի լինի։ Կարծում եմ, որ այդ պատմությունում Օսմանյան Թուրքիան անպայման պիտի նույնացվի Հայաստանի հետ։
Ինչպե՞ս դա հնարավոր կլինի հիմնավորել։ Եկեք մտածենք. Թուրքիա – սա ակնհայտորեն պիտի մեկնաբանել որպես թուր արմատով տեղանուն, իսկ ք-ն էլ, բնականաբար, հոգնակիակերտ է։ Այս ստուգաբանությունը կհաստատվի նաև Օսմանյան կայսրության սիմվոլ դարձած յաթաղանով – դա էլ է չէ՞ թուր։ Բա դրոշի վրայի լուսինը – յաթաղանանման, այն է` թրանման։ Այսինքն` Թուրքիա – թրերի երկիր։
Ինչ վերաբերում է Օսմանյան բաղադրիչին, ապա –յան մասնիկը դե, ակնհայտ է. Արտաշեսյան, Ռուբինյան, Օսմանյան։ Այ Օսմանն ավելի բարդ է թվում։ Բառը պիտի բաժանել երկու բաղադրիչի. Օս+ման։ Մանը, դա նույն ԱրիՄանի մանն է ու նույն ինքը անգլերենի man–ը, այսինքն` տղամարդ, արի, արիացի։ Օսի մասով էլ. Աճառյանի բառարանում գտա օսր = դարբինի սալ, զնդան բառը։ Այն, ճիշտ է, Աճառյանի մոտ փոխառություն է թուրքերենից, բայց դե հիմա մարդը սխալվել է։ Օսրմանն էլ այդ դեպքում կստացվի կամ դարբին կամ միգուցե երկաթյա կամ զինագործ մարդիկ (զնդան=>երկաթ/զինագործ անցումը լրիվ խելքին մոտ է)։
Ու տեսեք ինչ է ստացվում Օսրմանյան Թուրքիան դա նշանակում է կամ դարբինների թրեր կամ զինագործների թրեր։ Էդ վերջինը լավա հնչում։ Այսինքն` 2000 տարի հետոյի դիլետանտների թեթև ձեռքով էսօրվա հայերս կդառնանք աշխարհահռչակ զինագործներ։ Դզումա, չէ՞։
Օսմանյան բառի մեկ այլ ստուգաբանություն էլ է հնարավոր։ Այդ ստուգաբանությունում բառասկզբի օս–ը պիտի նույնացնել Հայաստան բառի մեջ եղած ԱՍ–ի հետ։ Դե օ–ա, յուրաքանչյուր քյավառցի գիտի, որ սա նույն բանն է։ Իր հերթին այդ ԱՍ-ը տեղի ցուցիչ է ու նույն ՍԱ–ն է։
Այսինքն` Հայ+աս+տան նշանակում է պարզապես սա հայերի տունն է։
Օսմանյան/Ասմանյանն էլ ստացվում է սա տղամարդիկ են (չմոռանանք, որ ռուսերենում հենց ԱՍմանսկայա էլ արտասանվում է)։
Այս մի ստուգաբանությամբ ստացվում է, որ Օսմանյան Թուրքիան նշանակում է սա տղամարդկանց թրեր են, այսինքն` Հայաստանը թրերով ու առհասարակ` լավ զինված տղամարդկանց երկիր է։
Բա ինչքա՜ն բեղումնալից կլինեն Բյուզանդիա->Օսմանյան Թուրքիա անցման պատմությունները։ Էն էլ, էն էլ հայկական են, այսինքն` գործ ունենք քաղաքացիական պատերազմի հետ, որտեղ հայկական մի կլանը հաղթել է մյուսին։
Էս ֆեյսբուքը շատ վատ բանա։ Մի բան գրում ես, կորչում գնումա։ Դրա համար ասի մի քանի վերջին գրառում բլոգ բերեմ. հիշատակ է, թող մնա էլի։
Դեռ մի քիչ հում մտքեր քաղաքական կուսակցությունների մասին։
Հետաքրքիրա, որ Հայաստանում ռեալ պայքար կուսակցությունները տանում են կամ նախագահական, կամ ԱԺ ընտրությունների ժամանակ։ Հա, մի թեթև էլ Երևանի ավագանու ընտրությունների ժամանակ եղավ։ Մնացած տեղերում. ընտեղ քաղաքապետեր, ավագանիներ, էլ չասեմ գյուղապետեր – գործնականում զրո պայքար։ Կարդալ այս տարրի մնացած մասը »
Когда-то лет этак 6-8 тысяч назад так говорили предки армян и остальных индоевропейских народов.
З.Ы.
А ведь находятся люди, кто совершенно искренно пробует “читать” всякие древние тексти (часто даже не зашифрованные) в современных языках 🙂
Նկատված է, որ որոշ մարդիկ «քաղաքացիական հասարակություն» ասելով նկատի են ունենում բացառապես իրենց և իրենց սեղանակիցներին։
Իսկ ոչ սեղանակիցներն ու առավել ևս մատուցված ուտելիքները չսիրողները համարվում են անճաշակ, ոչ առաջադեմ և հետամնաց։ Եվ որպես այդպիսիների, նրանց մերժվում է անգամ իրավունքներ ունենալը։
Բնականաբար այդպիսի «քաղաքացիական հասարակությունները» շատ արագ ինքնամարգինալանում են՝ դառնալով մեժդուսաբոյչիկ։ Ու իրականում այդ երևույթին ավելի ճիշտ է անվանել քաղքենիական, ոչ թե քաղաքացիական հասարակություն։
Ինքնին հասկանալի է նաև, որ իրական քաղաքացիական հասարակության կերտման հետ այդ քաղքենիական հասարակությունը ոչ մի կապ չունի՝ բացի տերմինի հաշվին պարազիտանալուց։ Ավելին, քաղքենիական հասարակությունն անհամատեղելի է քաղաքացիականի հետ, քանի որ վերջինս ենթադրում է գիտակցված ու պատասխանատու ազատություն և ընտրություն մարդու կողմից, այլ ոչ թե ճաշակի կուլտիվացիա ու պարտադրում։
Հ.Գ.
Հա, ասեմ նաև, որ վերևում գրվածը քաղաքացիական հասարակության անունից չի գրված և ընդամենը գյուղացիական հասարակության ներկայացուցչիս անձնական դիտարկումների հանրագումարն է։
