Հասկանալով հանդերձ, որ grigor-yan-ի գրելու ոճը շատ կոշտ է, իսկ երբեմն էլ նույնիսկ կոպիտ ու դա շատ-շատերին դուր չի, բայց ամեն դեպքում խորհուրդ եմ տալիս անպայման կարդալ։

Самвел Карапетян ” жерва гаврасоидной пропаганды

Հ.Գ.
Թեմայից անտեղյակների համար։ Գավռասը քրիստոնեական հարթակներում ֆռֆռացող ու քաղկեդոնյան Հայաստանի մասին երազող ինտերնետ-պերսոնաժա։

Պիտակներ. էս էլ քնադենք ու բախտավոր կապրենք, Հայ Առաքելական Եկեղեցի, Սամվել Կարապետյան

Պիտակներ. Հայ Առաքելական Եկեղեցի, Հայաստան, տեսագրություն

Շարունակելով նախորդ գրառումներիս թեման։ Նախ ասեմ, որ պարզվեց, որ Սամվել Կարապետյանն այնքան էլ չի հերքել, այլ ասել է, թե Կաթողիկոսը այդ արտահայտությունն արել է 5 տարի առաջ։ Մանրամասներն այստեղ։ Ասեմ, որ էլի շատ լղոզված ու խուսափողական հարցազրույց է ու դժվար է գլուխ հանել, թե վերջիվերջո պարոն Կարապետյանի բերնի գոլը որն է։

Ինչևէ։ Շարունակելով վերոհիշյալ գրառումս, ուզում եմ որոշ մտորումներ արտահայտել հարցի էության հետ կապված, թե ով պիտի զբաղվի այս կամ այն տաճարի վիճակով։ Նախ, ի՞նչ է եկեղեցական շինությունը ” վանքը, մատուռը, եկեղեցին։ Եկեղեցական շինությունը մի կողմից կարող է լինել պատմամշակույթային հուշարձան, իսկ մյուս կողմից` պաշտամունքային որոշակի ֆունկցիաներ կատարող շինություն։ Բոլոր եկեղեցիները, վանքերը ու մատուռները, որոնք կառուցվել են, կառուցվել են հենց պաշտամունքային ֆունկցիաներ կատարելու համար, բայց ժամանակի ընթացքում ինչ-ինչ պատճառներով որոշ եկեղեցիներ կորցրել են այդ հատկությունը։ Օրինակ` նույն Սանահինը, եթե չեմ սխալվում, միայն վերջերս է կրկին սկսել գործել, այսինքն` մինչ այդ, այն պաշտամունքային ֆունկցիաներ չէր կատարում։ Որոշ եկեղեցիներ ընդհակառակը, պատմամշակույթային հուշարձաններ չեն, բայց պաշտամունքային ֆունկցիաներ կատարում են։ Օրինակ` ասենք Երևանի սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ տաճարը (չնայած չգիտեմ, միգուցե մշակույթային է, բայց հաստատ դեռ պատմական չի)։

Այսքանից հետո Հայ Առաքելական Եկեղեցու առաջնայնությունները պիտի որ պարզ լինեն ” նախ զբաղվել եկեղեցիների պակասը լրացնելով, այսինքն` լուծել իր այսօրվա գործնական խնդիրը, ապահովել սեփական հետևորդների համար բավարար քանակով գործող եկեղեցիներ, հետո այլ հարցերով։

Իսկ ի՞նչ անել այն եկեղեցիների հետ, որ չեն գործում, հեռու են բնակավայրերից, բայց հանդիսանում են պատմամշակույթային արժեքներ։ հայ Առաքելական Եկեղեցին, իհարկե, կարող է դրանց պահպանման համար միջոցներ տրամադրել, բայց այդ եկեղեցիները, որպես պատմամշակույթային հուշարձաններ արդեն պիտի լինեն պետության առաջնահերթությունների ցանկում։

Մի անալոգիա բերեմ։ Այսօր ոչ ոքի մտքով էլ չի անցնի պահանջել ՊՆ-ից, որ վերանորոգի ու ամրացնի Հայաստանի տարածքում գտնվող ամրոցներն ու բերդերը։ Ասենք դիրքերի ինժեներական ծախսերի գոնե մի մասն ուղղի այս կամ այն ամրոցի նորոգմանը։ Ինչու՞։ Շատ պարզ պատճառով, այսօրվա պայմաններում ամրոցներն ու բերդերը կորցրել են իրենց պաշտպանական նշանակությունը և ներկայացնում են միայն պատմամշակույթային արժեք։ Պատմամշակույթային արժեքների պահանմամբ էլ պետք է զբաղվի պետական համապատասխան մարմինը, իսկ այդ մարմինը ՊՆ-ը չի։

Եվ վերջապես, եթե մենք, չնայած այն բանի, որ ունենք պետությունը, ուզում ենք ամեն հարցով դիմել Եկեղեցուն, ապա դա անելու երեք տարբերակ կա.

1. Հրաժարվել անկախ պետությունից ու մտնել որևէ պետության կազմի մեջ, ցանկալի է ստրուկի ու ճնշվածի կարգավիճակով, որ հետո էլ գնանք, Կաթողիկոսին ասենք. «Ձերդ Սրբություն, մի խնդրագիր չե՞ք հասցնի կառավարությանը, որ մեզ շատ քոլլուխ չտա»։

2. Եկեղեցու հետ պայմանավորվել, որ այս, այս, այս հարցերով սրանից հետո ինքն է զբաղվելու, լուծարել այդ հարցերով զբաղվող պետական կառույցները, իսկ այդ կառույցների ֆինանսավորումն էլ հատկացնել Եկեղեցուն ու նոր դրանից հետո Եկեղեցուն պահանջներ ներկայացնել։

3. Հայաստանը հռչակել կրոնապետություն. ասենք Հայաստանի Քրիստոնեական Հանրապետություն, որտեղ Կաթողիկոսը ի պաշտոնե կլինի պետության գլուխ, որտեղ կառավարությունը կձևավորվի Եկեղեցու կողմից, որտեղ օրենքների հիմքում կլինեն եկեղեցական ժողովների որոշումները և այլն։ Ու դրանից հետո էլ պահանջել Եկեղեցուց, թե. «պետություն ջան, մեր հարցերը լուծի»։

Ինձ այս երեք կետերից և ոչ մեկը դուր չի գալիս, իսկ Ձե՞զ։

Պիտակներ. Հայ Առաքելական Եկեղեցի, Հայաստան

Այս պատմությունում իմ համար մեծ թվով բաց հարցեր կան, որոնց համար համոզիչ բացատրություններ չեմ գտնում (իմ համար համոզիչ, որովհետև շատերի համար համոզիչ. “Կճոյանը փուֆ է ու պրծ” բացատրությունն իմ համար մեղմ ասած համոզիչ չի)։ Նախ և առաջ իմ համար պարզ չի, թե վերջապես ի՞նչ է կատարվել, այսինքն`ի՞նչն է խնդիրը։ Նամակից դատելով` խնդիրը մոմի վաճառքն ու մատուռում հանգուցյալների աճյունների տեղադրելն է։ Ընդ որում չեմ կարծում, որ մոմն է այստեղ էականը։ Ինչ վերաբերում է հանգուցյալներին, ապա հատկապես ինչի՞ մասին է խոսքը։ Արդյո՞ք Եռաբլուրում եսիմում են թաղել, եթե այդպես է, ապա լիքը հարցեր պետք է տրվեն, բայց հաստատ ոչ Եկեղեցուն, քանի որ հաստատ Եկեղեցին չի Եռաբլուրում հուղարկավորության համար տեղեր հատկացնում։ Իսկ եթե խոսքը հոգեհանգստյան արարողությունը Եռաբլուրի մատուռում իրականացնելու մասին է … չգիտեմ, թերևս ավելի կոռեկտ կլինի, որ նման բաներ այդ մատուռում չլինեն։ Նամակից դա չի երևում, բայց կոնտեքստից կարելի է ենթադրել նաև, որ ազատամարտիկների մայրերի հնչեցրած հարցերին, հնարավոր է, որ պատշաճ կերպով չեն պատասխանել ու իրականում դա է կոնֆլիկտի պատճառը։ Դա շատ հավանական եմ համարում, հաշվի առնելով, որ այնուամենայնիվ որդեկորույս մայրեր են և նրանց հետ առավելագույն նրբանկատ պետք է լինել, նամանավանդ իրենց որդիներին ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն առնչվող հարցերում, քանի որ դրանք էն գլխից շատ զգացմունքային հարցեր են իրենց համար։ Բայց եթե այդպես է, ապա կոնկրետ ո՞վ է եղել։ Կարելի է չէ՞ ուղղակի հանդիպել մարդկանց հետ, նրանցից ներողություն խնդրել և խնդիրը հարթել։

Մյուս կողմից, խոսվում է նաև ազատամարտիկների նկարները մատուռից հանելու մասին, թեև նամակում այդ մասին բառ անգամ չկա։ Եթե իսկապես այդպիսի խնդիր կա, ապա ինչու՞ նամակում չի նշվել, բայց լավ, ենթադրենք, թե կա։ Ես չգիտեմ թույլատրելի՞ է արդյոք, որ եկեղեցում, մատուռում սրբապատկերներից բացի այլ նկարներ փակցված լինեն, բայց գրեթե համոզված եմ, որ դա անթույլատրելի է։ Այդ պայմաններում, եթե հարց է ծագել, ապա պարզապես պետք էր հանգիստ մայրերին բացատրել, որ մատուռում պիտի լինեն սրբապատկերներ, իսկ մյուս նկարները պիտի լինեն ասենք թանգարանում։ Ամեն դեպքում մամուլում այս նկարների թեմայով շրջանառվող լուրերը պղտոր ջրում ձուկ բռնելու տպավորություն են ստեղծում։ Իսկ եթե հաշվի առնենք, որ չգիտես ինչու սկսվեց շահարկվել նաև Նավասարդ արքեպիսկոպոսի անունը, ով այս ամենին կապված է այնքանով, որքանով որ Արարատյան թեմի առաջնորդական փոխանորդն է և ում դեմ վերջերս ակնհայտ կամպանիա է տարվում, ապա պղտոր ջրում ձուկ բռնելու վարկածն էլ ավելի է հիմնավոր է թվում։ Եթե այդեպս է … գիտե՞ք, կարելի է չսիրել արքեպիսկոպոսին, քննադատել, չգիտեմ ինչ, բայց արքեպիսկոպոսի վրա ցեխ լցնելու համար, եթե նույնիսկ այդ արքեպիսկոպոսը վատագույններից վատագույնն է, շահագործել որդեկորույս մայրերի ցավն ու զգացմունքները, կրակի վրա շարունակ յուղ լցնել … դրանից ավելի անբարոյական բան չեմ կարողանում պատկերացնել։

Վերջիվերջո բոլոր հնարավոր խնդիրները, որոնք այս պահին մտքովս անցնում են, առանց աղմուկի, հեշտ և հանգիստ հարթվող խնդիրներ են ու եթե չհարթվեն, միայն այն պատճառով, որ ոմանք կրակին յուղ են լցնում։

Հ.Գ.
Իմ կարծիքով ճիշտ կլինի, եթե Նավասարդ սրբազանն անձամբ, առանց մամուլի ու միջնորդների հանդիպի ազատամարտիկների մայրերին ու փորձեն մեկը մյուսին հասկանալ։
Հ.Հ.Գ.
Ի դեպ, շատ կուզեի ոչ միայն իմանալ, թե այնուամենայնիվ ինչն է խնդիրը, այլև թե ով է այս ամենից փորձում օգուտներ քաղել։

Պիտակներ. Եռաբլուր, Հայ Առաքելական Եկեղեցի, Նավասարդ արքեպիսկոպոս

Уважаемый grigor_yan открыл новое сообщество armenian_church, которая, как не трудно догадаться из названия, посвящена Армянской Апостольской Церкви. Если Вам интересно учения ААЦ, его история и вообще все, что касается ААЦ, то присоединяйтесь к этому сообществу.

З.Ы. Кстати, а сам grigor_yan еще нет у Вас в друзьях? Тогда настоятельно рекомендую исправить это ” добавьте его в друзья и ознакомьтесь с его журналом: поверьте там Вы найдете много полезной и интересной информации.

З.З.Ы. Пиар нового сообщества приветствуется.

Պիտակներ. Հայ Առաքելական Եկեղեցի, Հայաստան