Այստեղ կակ բե իմ բոստանն են քար գցում` կապված նախրոդ գրառմանս հետ: Մի խոսքով, ռադի սպռավեդլիվըսծի ծանոթացեք նաև Սարգիս Այվազյանի գրքի հետ: Ի դեպ, Դյակոնովի քննադատություններ կան նաև իմ նշած կայքում, մասնավորապես “Ուրարտները կամ, ովքե՞ր էին ուրարտացիները” գիրքը:

Հ.Գ.
“Նորավանքն” էլ լավ կանի գոնե Սարգիս Այվազյանի գրքի կոդավորումը խելքի բերի, թե չէ ամեն մարդ չի, որ քաշելուց հետո կկարողանա կարդալ:

Պիտակներ. պատմական ռևիզիոնիզմ, պատմություն

Վերջերս մի բավականին օգտակար կայք գտա annals.xlegio.ru: Ահագին նյութ կա պատմության վերաբերյալ, այդ թվում Հայկական լեռնաշխարհի, Հայաստանի, հայ ժողովրդի պատմության: Ձեռքի հետ սկսեցի կարդալ Դյակոնովի “Հայ ժողովրդի նախապատմություն” գիրքը: Ասեմ, որ հին, բարի ժամանակներում, երբ որոշ հայ պատմաբանների պրպտումները ուրարտերենը հայերենի հետ նույնացնելու, հայերի էթնոգենեզը մինուս անվերջության ձգտեցնելու և նմանատիպ այլ բաներն իմ կողքով էլ էին անցել, Դյակոնովն իր տեսությամբ իմ աչքերում ոչ ավել, ոչ պակաս հայ պատմագրության համար մեկ թշնամին էր, ով պաշտպանում էր “հայերի եկվորության” թեզը, ծախված էր ես շատ գիտեմ ում (ի դեմս թուրքերի), մասնակից էր հայերի դեմ համաշխարհային դավադրության և այլն, և այլն: Հետո ժամանակի ընթացքում մի քիչ ավելի շատ բան իմացա պատմագրության ու լեզվաբանության մասին և արդյունքում նախկին ծայրահեղ վերաբերմունքս մեղմացավ ու վերացավ: Ու հիմա, կարդալիս, երբ որևէ նախատրամադրվածություն հեղինակի և աշխատության նկատմամբ չկա, այն լրիվ ուրիշ կերպ է ընկալվում: Նախ, եթե համեմատելու լինենք “հայերեն=ուրարտերեն” և այդ կարգի այլ արատտաների տեսությունների հետ, ապա … է համեմատելու բան ուղղակի չկա: Եվ մոտեցումների գիտականության, և փաստերն ու ենթադրությունները հնարավորինս շատ գիտությունների և գիտական ուղղությունների հետ բարեխղճորեն համաձայնեցնելու, և “իդեա ֆիքսի” ու աճպարարությունների բացակայության առումներով բոլոր այդ արատտաները մի քանի շրջանով զիջում են Դյակոնովի տեսությանը, նույնիսկ այդ տեսության ստեղծումից ավելի քան 40 տարի անց: Եվ բոլորովին զարմանալի չի, որ հենց Դյակոնովի տեսությունն է համընդհանուր ընդունվում ու ոչ մի դավադրության հարց էլ այստեղ չկա: Մի խոսքով, հայ ռևիզիոնիստներն այսօրվա դրությամբ ուղղակի ոչ մի շանս չունեն իրենց տեսությունները համընդհանուր ընդունելի դարձնելու առումով ու պատճառը այդ տեսությունների ակնհայտ թույլ և անհամոզիչ լինելն է, ոչ թե հակահայ համաշխարհային դավադրությունները:

Անգամ, եթե մի օր Դյակոնովի տեսությունը հերքվի (հա, հա գիտեմ, կլինեն մարդիկ, որ սրան կուզենան պատասխանել “արդեն հերքվել է, դա հնացած տեսություն է” և այլն ” ախպոր պես, էլի), այդ գիրքը պետք է կարդալ ու դրանով սովորել, թե ինչպես պետք է աշխատել եղած նյութերի հետ, ինչպես գրագետ կառուցել տեսություններ ու առաջ քաշել հիպոթեզներ և այլն:

Եվ վերջապես ստերի մասին: Սուտ է, թե Դյակոնովի տեսությունը հակահայկական է: Մինչև հիմա կարդացածս որևէ ուսումնասիրություն ավելի հայամետ չի եղել, քան Դյակոնովի տեսությունը: Սուտ է նաև (սրա մասին նախքան կարդալն արդեն գիտեի), թե ըստ Դյակոնովի տեսության հայերը Հայկական լեռնաշխարհում եկվոր են: Դյակոնովի տեսությունը պնդում է, որ եկվոր էին նախահայերենի կրողները, որոնք նոր ձևավորվող հայ ժողովրդին փոխանցեցին իրենց լեզուն, բայց բիոլոգիապես հայերը հիմնականում լեռնաշխարհի բնիկների ժառանգներն են, իսկ նախահայերենի կրողները քանակապես շատ ավելի քիչ են եղել, քան բնիկները: Բոլոր այն կարգի հարցերին, թե “այդ ինչպես փոքրաքանակ մուշկերը կարող էին իրենց լեզուն փոխանցել ավելի մեծաքանակ զանգվածի” համոզիչ և հիմնավոր բացատրություններ տեսությունը տալիս է:

Պիտակներ. պատմական ռևիզիոնիզմ, պատմություն

Իբր քիչ էին մեր ազգի սիմվոլներին պիտակներ կպցնում, պախարակում, մեր պատմությունն աղավաղում, հիմա պակասն էլ մենք պիտի լրացնենք: Դու մի ասա, Տիգրան Մեծը դավաճան է եղել: Սկի հայերեն չի իմացել:  Պարթևական դաստիարակությունա ստացել: Թագի համար հայրենիքի մի մասը ծախել է մեր ոխերիմ թշնամուն: Ժողովուրդն էլ իրան հեչ չի սիրել, կռայնեյ ստեպնի չի սիրել, այնքան չի սիրել, որ էտ մարդու մասին մեզ գոնե մի երգ չի ստեղծել: Երգը հլա հեչ, ժողովուրդը պարթևական զորքերով Հայք մտած ու մայրաքաղաք Արտաշատը պաշարած Տիգրան Կրտսերինա աջակցել, բայց Պոմպեոսը ուժեղ ու անկախ Տիգրան Կրտսերից վախենալով, գահը տվելա Տիգրան Մեծին:

Այդ ոչինչ, որ Տիգրան Մեծը պարթևներին պատանդ է ընկել 25 տարեկան հասակում: Ոչինչ, որ Տիգրան Մեծին նվիրված երգերը տարածված են եղել նույնիսկ Իտալիայում: Ոչինչ, որ Տիգրան Կրտսերը հայրենիքին սպառնացող վտանգի պահին, երբ Մեծ Հայքը պատերազմում էր Հռոմի հետ, հարավից պարթևական զորքերով ներխուժում է երկիր և պաշարում մայրաքաղաքը ” հիրավի հայենասիրության ուսանելի օրինակ: Ոչինչ, որ այդ արքան Մեծ Հայքը հասցրեց մի այնպիսի հզորության, ինչպիսին չէր եղել նախկինում և չեղավ հետագա 2 հազարամյակների ընթացքում:  Եվ վերջապես ոչինչ, որ հենց այդ արքան հայ ժողովրդին տվեց ծովից ծով Հայաստանի երազանքը: Քանի հայորդիներ մեկնեցին Արցախ` մտքում ունենալով տիգրանյան Հայաստանը, հաշվող եղե՞լ է:  Մարդիկ նույնիսկ չեն էլ հասկանում, որ այսպիսի աբսուրդ բաներ պնդելով ու տարածելով, ավելի շատ վնաս են հասցնում մեր ազգային անվտանգությանը, քան նույնիսկ ռազմական գաղտնիքի արտահոսքը: Բայց ո՞ւմ է այդ ամենը հետաքրքրում:

Պիտակներ. ինքնություն, պատմական ռևիզիոնիզմ, պատմություն