Կորեոլան

Այս թեմային փակ գրառումով մի անգամ անդրադարձել եմ, բայց երևի պետք էր բաց գրառումով: Չգիտեմ, կամռադներից մեկի գրառումը դրդեց, որ նորից գրեմ այս թեմայով, որը, ասեմ, իմ համար շատ տհաճ է: Խոսքը Ֆանարջյանի անվան ուռուցքաբանական կենտրոնի մասին է: Կենտրոնում ամեն օր կատարվողը, թող չափազանցություն չլինի, մի երկու դյուժին պոտենցիալ քրեական գործ է: Կենտրոնն ինքն իրենով մռայլ ու դեպրեսիվ տեղ է ” նույնիսկ պատերի տեսքն է արագացնում քաղցկեղի բջիջների բազմացումը, իսկ պատուհաններից բացվող տեսարանը դեպի Քանաքեռի ու Զեյթունի գերեզմանոցներ, անկասկած, հույսի լրացուցիչ լիցքեր է հաղորդում հիվանդներին: «Ե՞րբ պիտի մեռնենք, պրծնենք սրանցից» ” սա ի նկատի ունեմ «հույսի լրացուցիչ լիցքեր ասելով»: Այո, այո, ահա այս բառերը կարելի է կարդալ բազմաթիվ ու բազմաթիվ հիվանդների երեսներին ու այդ շատերին կյանքի հետ կապող միակ բանը, ըստ էության, հարազատների սերն է: Բայց այդպիսի դեպրեսիայի ու աշխարհից զզվելու պատճառը պատերը և սոսկ գերեզմանոցները չեն, դրանք երկրորդական պատճառներ են ու եթե չլինեին հիմնական պատճառները, մարդիկ պատերին բանի տեղ չէին էլ դնի, իսկ գերեզմանոցները կլինեին միայն սիրված սև հումոր: Իսկ աշխարհից զզվելու հիմնական պատճառը պրիմատներն են: Մատներս հրաժարվում են հիվանդանոցի բուժանձնակազմի վերաբերյալ տպել «մարդ» բառը. ես անկեղծորեն փորձեցի, չստացվեց, այնպես որ ստիպված եմ բավարարվել «պրիմատ» բառով: Չէ, բուժանձնակազմի մեջ, հավանաբար հանդիպում են նաև մարդիկ, համենայն դեպս մի 4-5 մարդու այնտեղ տեսել եմ, բայց այդ 4-5-ը ուղղակի աննկատելի էին այն մի քանի տասնյակի ֆոնին ում տեսա ու ում մասին լսեցի:

Տեսա այնտեղ մի կնոջ: Արդեն չեմ հիշում, թե Սյունիքի որ գյուղից էր: Ես գյուղացի տեսած մարդ եմ ու այդ կնոջը նայելն իսկ բավարար եղավ, որ իմանամ, թե ինչ պայմաններում է նա պայքարում կյանքի համար: Երևանում մնալու տեղ չունի, ստիպված է գնալ գալ, իսկ դա ծախսեր, ծախսեր, վիրահատության համար, որը պիտի անվճար արվեր պետպատվերի շրջանակներում, վճարել է մի 200-300 հզ. դրամ, գումարած անալիզներ, դեղեր, դեղեր, թերապիաներ, գումարած ամեն քայլափոխի փողի պահանջ: Մեկ օրվա մեջ հիվանդանոցում երևի մի 20-30 հոգի փող է պահանջում: Կնոջ ընտանիքն այդպիսի գումարներ ուղղակի չունի, միակ կովն են վաճառել կամ տղան է ռուսաստաններում օրը 25 ժամ գումար ու գումարի հետ հիվանդություններ վաստակում, մի քիչ էլ հարևաններն ու հարազատներն են օգնել, որ ահա գա ու ապրելու շանս ստանա: Չեմ հարցրել ոչինչ, միայն թե որտեղից է, մնացածը կարդացել եմ դեմքին:

Տեսա մի ուրիշին, ում բախտը բերել էր և 3 տարի առաջ ժամանակին էր հայտնվել հիվանդանոցում, այնքան ժամանակին, որ եթե վիրահատվեր, այլևս ոչ մի խնդիր չէր ունենա, բայց …, բայց մինչև պահանջվող գումարը հավաքել էին, ժամանակն անդառնալիորեն անցել էր, և կինն ու իր հարազատները երեք տարի շարունակ պայքարում էին մահվան ու չքավորության դեմ: Մանրամասները չեմ հարցրել, միայն այն, որ 3 տարի առաջ չկարողացան ժամանակին գումարը հավաքեն: Մնացած ամբողջը գրված էր դեմքին: Ո՞վ հաղթող դուրս եկավ այդ անհավասար պայքարում:

Մի այլ օր ուշ գնացի ու տեսա, որ հիվանդանոցում անսովոր առնետավազք էր: Պարզվեց՝ մարդ էր մահացել: Սրտի վիրահատություն տարած մեկը: Ընդամենը եկել էր անալիզներ հանձնելու: Ուղարկել էին ինչ-որ ստուգման, ինչ-որ ռենտգենոտ մի տեղ: Սրտի վիրահատություն տարածներին այդ ստուգումից առաջ պիտի ուրիշ ստուգումներ անեին, որ համոզվեին, որ անվտանգ է, չէին արել, իսկ մարդու սիրտը չէր դիմացել: «Օրներս հարամ եղավ». դժգոհ, դժգոհ շպրտեց բուժ ” ձեռքս նորից հրաժարվում է «քույր» սուրբ բառը գրել ” բուժպրիմատներից մեկը: Այո, օրները հարամ եղավ, իսկ մարդն ընդամենը եկել էր անալիզներ տալու: Տանը երևի ասել էր. «տենց մի ժամից կգամ»:

Տեսա մի ինչ-որ օրգանի աշխատակցի. մորն էր բերել: Հիվանդանոցի պայմաններին ծանոթանալուց հետո, զայրացած հանել էր վկայականը ու բոլոր հարցերն անմիջապես այլ ընթացք էին ստացել: Պրիմատները վազվում էին շուրջը, ինչպես հավատարիմ շան քոթոթներն են վազվզում իրենց կերակուր բերած տիրոջ շուրջը, լիզում էին ձեռքերը, կոշիկները ու որ պահանջեր, տարբեր բնույթի սեռական ծառայություններ էլ կմատուցեին: Իր մոր առողջության հարցերը իրավապահ մարմինների այդ աշխատակիցը, անշուշտ, լուծեց, իսկ իր ծառայողական պա՞րտքը: Վատ մարդ չէր երևում տեսքից, բայց դե … :

Ու այդպես տասնյակ-տասնյակ դեպքեր, տեսարաններ, մարդկային ողբերգություններ ու ճակատագրեր, անելանելիությունից պատին գամվածներ ու … քարացած սրտեր, զարհուրելի ու արհեստավարժ ընչաքաղցություն և բացարձակ անտարբերություն մարդկայինի որևէ բանի նկատմամբ ” ի՞նչ անտարբերություն, մարդկայինի ի սպառ բացակայություն: Ու այդ պրիմատները, հավանաբար, ունեն ընտանիքներ, գիշերները գնում ու հանգիստ քնում են, սիրում են իրենց երեխաներին ու չեն էլ մտածում, որ ամեն օր, երբ տուն իրենց զավակներին հաց են տանում, այդ հացի հետ հարյուրավոր անեծքներ են տանում: Գուցե ինչ-որ մարդկանց մոտ տողերս կարդալիս կարծիք ստեղծվի, թե գեղարվեստական չափազանցություններ են … շատ կուզեի, որ գոնե մի տառ չափազացություն լինի, բայց ցավոք ոչ: Գնացեք Ֆանարջյանի անվան ուռուցքաբանության կենտրոն ու տեսեք ամեն ինչ ինքներդ: Այնտեղ գիրք կա դրված, բաց գիրք, այդ բոլոր ողբերգություններով, տառապանքներով, ճակատագրերով, պետք ուղղակի նկատել այդ գիրքը ու կարդալ: Չէ, էս ի՞նչ եմ ասում: Աստված չանի, որ կարիք ունենաք գնալ: Առողջ եղեք դուք էլ, ձեր հարազատներն էլ:

Պիտակներ. Հայաստան, հայկական նեգատիվ

Արա ես ուղղակի ապշում եմ հայերի վրա։ Ուրեմն ֆեյսբուքում VERJIN LURER խմբում հայտնվում է KurkenKhachig Takoushian Hagopian ներկայացած մի բոզի վաստակ ու հայտարարում, թե Մոնթե Մելքոնյանը դավաճան էր, մատնիչ, գործակալ և այլն։ Ու տակը 51 մեկնաբանություն. բավականին հանգիստ տոնով զրույց։ Բա ինչու՞ է դավաճան, բա արդյո՞ք ԱՍԱԼԱ-ին է դավաճանել, թե՞ Հայաստանին, բա ի՞նչ է փորձում ապացուցել հեղինակը և այլն ու տենց էլ երևի կշարունակվեր, եթե խմբի ադմինիստրացիան գրառումը չջնջեր (սքրինշոտերը պահել եմ, ում հետաքրքիր է, կարող եմ ուղարկել)։ Ապշելու բան է ուղղակի։ Չգիտեմ թե ինչ բառ կա հայերենում, որ այս երևույթը հնարավոր լինի նկարագրել։ Արա լավ, մի՞թե մեր բնազդները էնքա՜ն բթացած են, որ նույնիսկ Մոնթեի նման պաշտելի մեկին խույ յիվո զնաետ թե ով կարող է գալ, հանգիստ կպնել, ու կգտնվեն մարդիկ, որ հանգիստ կնստեն, կքննարկեն։ Գժվել կարելի է ուղղակի։

Պիտակներ. անձնական, Հայաստան, հայեր, Մոնթե Մելքոնյան, սադրանք

К нам прилетел, к нам прилетел, добрый дядя … нет, не Степа, а “Мрия”, который Ан-225.

18-ое марта 2011-го года, а/б “Эребуни”.

Азики негодуе, что же он принес Хаям? А х.з. что принес, на фотках не возможно разглядеть.

Պիտակներ. Ան-225, Հայաստան, հայկական բանակ

Շարունակելով նախորդ գրառումներիս թեման։ Նախ ասեմ, որ պարզվեց, որ Սամվել Կարապետյանն այնքան էլ չի հերքել, այլ ասել է, թե Կաթողիկոսը այդ արտահայտությունն արել է 5 տարի առաջ։ Մանրամասներն այստեղ։ Ասեմ, որ էլի շատ լղոզված ու խուսափողական հարցազրույց է ու դժվար է գլուխ հանել, թե վերջիվերջո պարոն Կարապետյանի բերնի գոլը որն է։

Ինչևէ։ Շարունակելով վերոհիշյալ գրառումս, ուզում եմ որոշ մտորումներ արտահայտել հարցի էության հետ կապված, թե ով պիտի զբաղվի այս կամ այն տաճարի վիճակով։ Նախ, ի՞նչ է եկեղեցական շինությունը ” վանքը, մատուռը, եկեղեցին։ Եկեղեցական շինությունը մի կողմից կարող է լինել պատմամշակույթային հուշարձան, իսկ մյուս կողմից` պաշտամունքային որոշակի ֆունկցիաներ կատարող շինություն։ Բոլոր եկեղեցիները, վանքերը ու մատուռները, որոնք կառուցվել են, կառուցվել են հենց պաշտամունքային ֆունկցիաներ կատարելու համար, բայց ժամանակի ընթացքում ինչ-ինչ պատճառներով որոշ եկեղեցիներ կորցրել են այդ հատկությունը։ Օրինակ` նույն Սանահինը, եթե չեմ սխալվում, միայն վերջերս է կրկին սկսել գործել, այսինքն` մինչ այդ, այն պաշտամունքային ֆունկցիաներ չէր կատարում։ Որոշ եկեղեցիներ ընդհակառակը, պատմամշակույթային հուշարձաններ չեն, բայց պաշտամունքային ֆունկցիաներ կատարում են։ Օրինակ` ասենք Երևանի սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ տաճարը (չնայած չգիտեմ, միգուցե մշակույթային է, բայց հաստատ դեռ պատմական չի)։

Այսքանից հետո Հայ Առաքելական Եկեղեցու առաջնայնությունները պիտի որ պարզ լինեն ” նախ զբաղվել եկեղեցիների պակասը լրացնելով, այսինքն` լուծել իր այսօրվա գործնական խնդիրը, ապահովել սեփական հետևորդների համար բավարար քանակով գործող եկեղեցիներ, հետո այլ հարցերով։

Իսկ ի՞նչ անել այն եկեղեցիների հետ, որ չեն գործում, հեռու են բնակավայրերից, բայց հանդիսանում են պատմամշակույթային արժեքներ։ հայ Առաքելական Եկեղեցին, իհարկե, կարող է դրանց պահպանման համար միջոցներ տրամադրել, բայց այդ եկեղեցիները, որպես պատմամշակույթային հուշարձաններ արդեն պիտի լինեն պետության առաջնահերթությունների ցանկում։

Մի անալոգիա բերեմ։ Այսօր ոչ ոքի մտքով էլ չի անցնի պահանջել ՊՆ-ից, որ վերանորոգի ու ամրացնի Հայաստանի տարածքում գտնվող ամրոցներն ու բերդերը։ Ասենք դիրքերի ինժեներական ծախսերի գոնե մի մասն ուղղի այս կամ այն ամրոցի նորոգմանը։ Ինչու՞։ Շատ պարզ պատճառով, այսօրվա պայմաններում ամրոցներն ու բերդերը կորցրել են իրենց պաշտպանական նշանակությունը և ներկայացնում են միայն պատմամշակույթային արժեք։ Պատմամշակույթային արժեքների պահանմամբ էլ պետք է զբաղվի պետական համապատասխան մարմինը, իսկ այդ մարմինը ՊՆ-ը չի։

Եվ վերջապես, եթե մենք, չնայած այն բանի, որ ունենք պետությունը, ուզում ենք ամեն հարցով դիմել Եկեղեցուն, ապա դա անելու երեք տարբերակ կա.

1. Հրաժարվել անկախ պետությունից ու մտնել որևէ պետության կազմի մեջ, ցանկալի է ստրուկի ու ճնշվածի կարգավիճակով, որ հետո էլ գնանք, Կաթողիկոսին ասենք. «Ձերդ Սրբություն, մի խնդրագիր չե՞ք հասցնի կառավարությանը, որ մեզ շատ քոլլուխ չտա»։

2. Եկեղեցու հետ պայմանավորվել, որ այս, այս, այս հարցերով սրանից հետո ինքն է զբաղվելու, լուծարել այդ հարցերով զբաղվող պետական կառույցները, իսկ այդ կառույցների ֆինանսավորումն էլ հատկացնել Եկեղեցուն ու նոր դրանից հետո Եկեղեցուն պահանջներ ներկայացնել։

3. Հայաստանը հռչակել կրոնապետություն. ասենք Հայաստանի Քրիստոնեական Հանրապետություն, որտեղ Կաթողիկոսը ի պաշտոնե կլինի պետության գլուխ, որտեղ կառավարությունը կձևավորվի Եկեղեցու կողմից, որտեղ օրենքների հիմքում կլինեն եկեղեցական ժողովների որոշումները և այլն։ Ու դրանից հետո էլ պահանջել Եկեղեցուց, թե. «պետություն ջան, մեր հարցերը լուծի»։

Ինձ այս երեք կետերից և ոչ մեկը դուր չի գալիս, իսկ Ձե՞զ։

Պիտակներ. Հայ Առաքելական Եկեղեցի, Հայաստան

Հայերը մազոխիստ են: Ազգովին: Հա, ես էլ: Ու էս գրառումն էլ մազոխիզմի դրսևորումա:

Պիտակներ. անկապ, բա սա երկիրա՞, Հայաստան, հայեր