Արցախյան Ազատագրական պայքարում ունեցած ներդրման համար պատերազմի ընթացքում և պատերազմի ավարտից հետո առաջին տարիներին Ազգային Հերոսի կոչում է շնորհվել յոթ հայորդու: Բոլորին հետմահու: Ես գիտեի երեքի անունը, իսկ դու՞ք: Քանիսի՞ անունը կարող եք նշել: Մեկնաբանություններն առայժմ թաքցնում եմ:

Հ.Գ.
Երևի ավելորդ է ասել, որ համացանցում ցուցակը չփնտրեք:

Պիտակներ. , , ,

Մի շարք երկրներ ՄԱԿ-ի սպառազինությունների ռեեստր են ներկայացրել իրենց հաշվետվությունները: Ադրբեջանը դեռ իր հաշվետվությունը չի ներկայացրել, բայց վաճառող երկրների հաշվետվություններից որոշակի տեղեկություններ կարելի է քաղել: 2009 թվականին Ադրբեջանը Բելառուսից ձեռք է բերել.
9 հատ 203մմ 2Ս7 ինքնագնաց հրետանային համակարգ
5 հատ Սու-25 գրոհային ինքնաթիռ
իսկ Ուկրաինայից.
29 ԲՏՌ-70
29 հատ 122մ 2Ս1 ինքնագնաց հրետանային համակարգ
6 հատ 152մմ 2Ս3 ինքնագնաց հրետանային համակարգ
1 հատ Միգ-29ՈՒԲ ուսումնա-մարտական կործանիչ
11 հատ Մի-24 մարտական ուղղաթիռ
3000 հատ ինքնաձիգ

Մեր հաշվետվությունում ինչպես միշտ միայն հրազեն է:
300 հատ ՊՄ ատրճանակ
300 հատ ՊՄՄ ատրճանակ
3 հատ ՊՍՄ ատրճանակ
3 հատ ԲՍՍ (՞) հրացան
480 հատ Ակ-105 ինքնաձիգ
36 հատ ՌՊԿ-74Մ գնդացիր

Առկա հաշվետվություններից և ոչ մեկում մեր երկիրը որպես գնորդ նշված չէ:

Պիտակներ. , , , ,

Ըստ Ռեգնումի, ինչ-որ մարդիք կլյաուզա են գրել մի շարք ԶԼՄ-ների ոմն անանուն բարձրաստիճան հայ չինովնիկի մասին, որն իբր հավաքագրվել է ԱՄՆ հատուկ ծառայությունների կողմից, Ազգային Անվտանգության Ծառայությունը հերքել է, իսկ ընդիմադիր մամուլն էլ, նորից ըստ Ռեգնումի ” ես ընդիմադիր մամուլ չեմ կարդում, արդեն շրջանառության մեջ է դրել չինովնիկի ով լինելու իր վարկածը. Վիգեն Սարգսյան:

1. Հնարավոր է, որ Վիգեն Սարգսյանը (կամ որևէ այլ բարձրաստիճան չինովնիկ) իրոք ծախված է:
2. Հնարավոր է, որ ընդիմադիր մամուլն է փորձում դատարկ տեղը սենսացիա հորինել:
3. Հնարավոր է, որ Վիգեն Սարգսյանի ծախված լինելու մեջ վստահ որևէ մեկը ուղղակի նամակ է թխել:
4. Ռեգնումը լրիվ զրոյից ինչ-որ բաներ է հնարել:

Չորս տարբերակն էլ լրիվ հավանական եմ համարում: Բուն Ռեգնումի նյութը շատ լոլոլո է www . regnum . ru/news/1306545.html Մարդ չգիտի էլ, թե ինչ մտածի:

Հ.Գ.
ԱԱԾ հաղորդագրությունը:

Պիտակներ. , ,

Կատվային երջանկություն

Պիտակներ. ,

Ինձ երեկվանից մի հարց էլ է հուզում. քանի՞ դպրոց (ոչ միջազգային, այլ մեր սովորական, պապենական մինջանկարգ դպրոցներից), կարելի է վերանորոգել, ժամանակակից (ու ես նույնիսկ կասեի միջազգային_չափանիշներին_համապատասխան) տեխնիկայով վերազինել (համակարգիչներ, ֆիզիկայի, քիմիայի, կենսաբանության ու անատոմիայի դասասենյակներով ու լաբորատորիաներով, գրադարաններով, մարզադահլիճով) 60 միլիոն դոլարով:

Հ.Գ.
Ի դեպ, Գալուստ Սահակյանը հաստատել է, որ Կառավարությունը տապոռ-տապոռ իր էշն է առաջ քշելու:

Պիտակներ. , ,

Պատահաբար հայտնաբերեցի “Մոնտեվիդեոյի կոնվենցիան”: Ճիշտ է, կոնվենցիան ստորագրել են միայն ամերիկյան երկրները, բայց կոնվենցիայի դրույթները, ըստ անգլիական Վիքիպեդիայի, տարածվում են ոչ միայն այն ստորագրած երկրների, այլ միջազգային իրավունքի բոլոր սուբեյտների վրա (եթե ես ճիշտ եմ հասկացել անգլերեն տարբերակը): Նույն տեղում նշվում է, որ ԵՄ-ը Հարավսլավիան մասնտելիս, ելնում էր հենց այս կոնվենցիայի դրույթների վրա: Եթե դա իսկապես այդպես է, ապա կամ այս կոնվենցիան չափազանց հետաքրքիր և օգտակար է:

Կոնվենցիայի 1-ին հոդվածն ասում է.

Պետությունը, ինչպես միջազգային իրավունքի սուբյեկտ պետք է բավարարի հետևյալ պայմանններին.
ա. մշտական բնակչություն
բ. որոշակի տարածք
գ. սեփական կառավարություն
դ. այլ պետությունների հետ հարաբերությունների մեջ մտնելու ունակություն:

Ավելին` կոնվենցիայի 3-րդ հոդվածն ասում է.

Պետության քաղաքական գոյությունը կախված չէ այլ պետությունների կողմից նրա ճանաչված լինելուց: Նույնիսկ ճանաչումից առաջ պետությունն իրավունք ունի պաշտպանել իր ամբողջականությունը և անկախությունը, որպեսզի ապահովի իր զարգացումը և հետևաբար իրավունք ունի գործել այնպես, ինչպես հարկ է համարում. ընդունել օրենքներ, մատուցել ծառայություններ, ինչպես նաև սահմանելի իր դատարանների յուրիսդիկցիան և կոմպետենցիան: Այս իրավունքները չունեն այլ սահմանափակումներ, բացի այլ պետությունների իրավունքներից:

Եվ վերջապես հոդված 6-ն ասում է.
Այլ պետությունների կողմից ճանաչումը միայն նշանակում է, որ ճանաչող պետությունը ընդունում է մյուսների միջազգային իրավունքի սուբյեկտ լինելը: Ճանչումը անպայման է և անդառնալի:

Թարգմանություններն իմն են և մոտավոր: Մի խոսքով, եթե իսկապես այս կոնվենցիան ճիշտ է միջազգային իրավունքի բոլոր սուբյեկտների համար, ապա Արցախի միջազգային ճանաչում բառակապակցությունը ոչ անհրաժեշտ բան է նաև միջազգային իրավունքի տեսակետից, որովհետև այդ իրավունքը միանշանակ ասում է, որ պետության ճանաչված լինելը, ներողություն արտահայտությանս համար, ոչ մեկի տանձին չի:

Հ.Գ.
Շատ տարօրինակ է, որ այս կոնվենցիայի մասին Հայաստանում ընդհանրապես չի խոսվում:

Պիտակներ. , ,

Սկսեցի կարդալ “Դիլիջան” միջազգային դպրոցի նախաձեռնողների բաց նամակը Հանրային Խորհրդին: Արդեն երկրորդ պարբերությունից սկսած պարզ դարձավ, որ շատ հետաքրքիր էկզեմպլյար է: Այսպես, նամակի հեղինակները գրում են, որ “Հայաստանը և հայ ազգը իրենց հետագա զարգացման տեսլականը որոշելու համար պետք է մի քանի հարցերի պատասխանեն” ” սա, իհարկե, այդպես է, բայց տեսնենք թե ինչ հարցեր են դրանք, ըստ նամակի հեղինակների.

1. Արդյո՞ք հայ ժողովուրդը ցանկանում է բարգավաճել և զարգանալ, թե՞ ցանկանում է գոյատևել: ” Որևէ մեկը ինձ կարո՞ղ է բացատրել, թե ինչով են իրար հակասում թե շաղկապից առաջ և հետո ընկած մասերը: Սա ի՞նչ արհեստական և կեղծ այլընտրանք է:

2. Արդյո՞ք Հայաստանը կամենում է ներգրավվել համաշխարհային գործընթացներում, թե՞ գերադասում է մնալ որպես մեկուսացված պետություն` իր օրենքներով և կանոններով` ուշադրություն չդարձնելով իր սահմաններից անդին ընթացող համաշխարհային գործընթացների վրա: ” Ստացվում է, որ “իր օրենքներով և կանոններով” պետությունը մեկուսացվա՞ծ պետություն է: Իսկ ես` միամիտս, մինչ այսօր կարծում էի, որ դա սուվերեն պետություն է: Կամ միգուցե սուվերեն և մեկուսացված բառերը հոմանիշներ են ու ես չե՞մ իմացել: Ոչ, դրանք հոմանիշներ չեն և իր օրենքներով ապրող պետությունն էլ կոչվում է սուվերեն պետություն: Թե ինչու են հեղինակները խառնել այս բառերը, թողնենք իրենց խղճին: Իսկ ես, ինձ թույլ կտամ միայն փաստել, որ ոչինչ չի խանգարում սուվերեն պետությանը ներգրավված լինել համաշխարհային գործընթացներում և այնտեղ ամեն գնով պաշտպանել իր շահը, ավելին` բոլոր պետությունները վարվում են այդպես: Նկատեմ նաև, որ սեփական տան դռանը կողպեք ունենալը, մարդուն չի մեկուսացնում իր հարևաններից, բայց ապահովում է մարդու բնակարանի որոշակի անվտանգություն:

Քանի որ, ինչպես վերը նշեցի, հեղինակներն իրենց հարցադրումներում, ըստ էության, կեղծիք էին թույլ տվել /միգուցե պատահաբար, միգուցե միտումնավոր/, ապա միանգամայն բնական է սպասել, որ այդ հարցադրումներից արված եզրահանգումները կարող են լինել սխալ և նույնիսկ անհեթեթ: Եվ այդպես էլ կա. հեղինակները խոսում են ինչ-որ 2 մոդելների մասին. զագրանալ vs. գոյատևել, ներգրավվել աշխարհի գործընթացներին vs. մեկուսանալ: Այս հակասություններից առաջինը արհեստական է, իսկ երկրորդը կեղծված: Եվ հետևաբար որևէ 2 մոդելի մասին խոսք անգամ չկա:

Անցնենք առաջ: Հաջորդ էտապում նամակի հեղինակները փորձում են բացարտել մեզ, թե իրենք ինչքան լավն են: Ստեղծվել է “Հայաստան-2020” նախագիծը, որի շրջանակներում կատարվել են վերլուծություններ, ուսումնասիրություններ, մատնանշվել են երկրի տնտեսության առավել հեռանկարային ճյուղերը ու այս ամենը հասանելի է հանրության լայն շերտերին: Ի դեպ, անձամբ ես շատ կցանկանայի օրինակ ծանոթանալ, թե այդ որ ճյուղերն են հեռանկարային համարել, բայց չգիտեմ թե որտեղից կարելի է իմանալ:

Հիմա տեսնենք, թե ինչքան լավն են հեղինակները.
1. Վերանորոգել են Տաթև վանական համալիրը ” շատ անկեղծ շնորհակալություն, Տաթևի մոտ կառուցում են հյուրանոց ու ճոպանուղի, որ զբոսաշրջություն, բան-ման ” հավանաբար զբոսաշրջությունը վերը նշված հեռանկարային ճյուղերից է: Հա ճոպանուղի ասին, հիշեցի, Տիգրան Սարգսյանի ականջը կանչի:
2. Տպվում է “Երևան” ամսագիրը:
3. Մոսկվայում ինչ-որ կրոնական-մշակույթային-լուսավորչական կենտրոն է բացվել:
4. Դասական երաժշտության մի քանի հայտնի կատարողների հյուրախաղեր Հայաստանում:
5. Մի 10-12 հոգու թոշակ ու արտասահման տուրիստ են տարել:
6. “Դիլիջան” միջազգային դպրոց:

Չգիտեմ ում մոտ ոնց, բայց իմ մոտ առաջացող միակ ասսոցիացիան “для галочки”: Մի հատ եկեղեցի վերանորոգեցինք, մի հատ ամսագիր տպեցինք, մի հատ համերգ կազմակերպեցինք ու մի քանի հոգու էլ թոշակ տվինք: Ամեն դեպքում “Հայաստան-2020” բարձրագոչ անվան կողքին, այս ցուցակն ուղղակի ծիծաղելի է:

Հիմա բուն դպրոցի մասին: Դպրոցը նախատեսված է ալամ աշխարհից երեխաներ բերել-կրթելու համար: Դատելով նամակի վերջաբանի կոնտեքստից, դրանք լինելու են առաջին հերթին սփյուռքահայ երեխաներ (չնայած խոսվում է նաև, որ առաջին հերթին օտարազգիները պիտի գան ” անձամբ ես այդպես էլ չհասկացա): Մի կողմ դնենք այն փաստը, որ նամակի սկզբում խոսվում է Հայաստանի “չմեկուսանալու” և այլ բաների մասին, իսկ վերջում Սփյուռքում հայապահպանման խնդրի մասին: Դրանք չափազանց տարբեր բաներ են, նույն ծրագրի շարժառիթ լինելու համար, բայց դե հիմա: Սփյուռքահայ երեխաներին Հայաստանում կրթելու գաղափարն ինքն իրենով, կարող է օգտակար լինել ” խոսք չունեմ, բայց այստեղ բազմաթիվ հարցեր են առաջանում: Նախ, նախագծի հեղինակներն իրենք են խոստովանում, որ ի սկզբանե նախագծի ապագան շատ կասկածելի էր (ինչը չի խանգարում 60 մլն. դոլար ներդրում անելուն): Բայց լավ, դա էլ ենթադրենք: Երկրորդ, եթե նպատակը սփյուռքի երեխաներին հայկական կրթություն ստանալու հնարավորություն ապահովելն է, ապա դա կարելի է և անհրաժեշտ է անել հայրենադարձության առանձին պետական ծրագրի շրջանակներում: Ուշադրություն է գրավում նաև նամակի մեկ այլ մեսսիջ. “ժողովուրդ ջան, մեզ կրթության մասին օրենքը չէր խանգարում, էտ կառավարությունը տենց որոշեց”: Միգուցե դա այդպես էլ կա, բայց եթե նախաձեռնողները էն գլխից համոզված չէին, որ դրսից կկարողանան աշակերտ բերել, իսկ ներսում օրենքը թույլ չէր տալիս … մի տեսակ անտրամաբանական է այս ամենը: Իսկ նամակի ամփոփումն էլ ուղղակի ասում է. “դե արի ու էսքանից հետո ձեր նմաններին լավություն արա” ” հավանաբար հիմա մենք պիտի մեղա գանք, ներողություն խնդրենք, որ այսքան ապերախտաբար վարվեցինք:

Որպես ամփոփում. ես չեմ բացառում, որ նախաձեռնողները լրիվ անկեղծ մղումներ են ունեցել ինչ-որ օգուտ բերելու համար, բայց լավ գաղափարը մեր այստեղի չինովնիկներն են փչացրել, չնայած նամակի բովանդակությունը որոշակի կասկածներ է առաջացնում նախաձեռնողների հրեշտակ լինելու վերաբերյալ: Դա թողնեմ իրենց խղճին: Նաև չեմ կարծում, որ սրանով օտարալեզու դպրոցների հարցը վերջացավ:

Պիտակներ. , , ,

.ամ զոնայում Արցախ բառը ռուսերեն փնտրելիս Գուգլը գտնում է մոտ 139.000 արդյունք, իսկ Ղարաբաղ բառի որոնումը տալիս է մոտ 271.000 արդյունք:

.ազ զոնայում համապատասխանաբար  5.520 և 782.000 արդյունք:

Ընդհանրապես ադրբեջանցիները շատ սկզբունքային են տեղանունների հարցում: Օրինակ` Ստեփանակերտ բառը .ազ զոնայում գտնվում է 4.620 անգամ, մինչդեռ Խանկենդի բառը` 182.000: Մարտակերտ-Մարդակերտ բառերը միասին գտնվում են 1952 անգամ, իսկ Աղդերեն` 51.100: Մարտունի ” 1970, Խոջավենդ ” 35.100:

Փորձի համար .ամ զոնայում փնտրեցի նաև ազատագրված շրջանների նախկին շրջկենտրոնների անունները հայկական և թուրքական տարբերակներով.

Քարվաճառ ” 1.140, Քելբաջար ” 1.960:

Կովսական  ” 405, Զանգելան ” 525:

Սևաղբյուր/Վարանդա ” 1+238=239,  Ֆիզուլի ” 4.400

Մեխակավան/Ջրական ” 5+2=7, Ջաբրաիլ/Ջեբրաիլ ” 175+458=636

Բերձոր/Բերդաձոր + 739+169=908, Լաչին ” 2.530

Սանասար -554,  Ղուբատլի/Ղուբատլու ” 467+170=637

Ընդ որում Սանասարի դեպքում արդյունքների մեծ մասը մարդկանց անուններ են:

.ազ զոնայում հայկական տարբերակները փնտրելն անիմաստ է, չեմ էլ փորձել:

Հ.Գ.
Գրառումն անելիս, Շուշին չէի փորձել, բայց իզուր. միակ վիճակը փրկողը Շուշին է: .ամ զոնայում
Շուշի ” 21.600, Շուշա ” 981

.ազ զոնայում համապատասխանաբար 13.600 և 32.500:

Պիտակներ. , , ,

Հրապարակվել է Հայաստան-ՆԱՏՕ անհատական գործընկերության գործողությունների 2009 թվականի ծրագիրը: Դեռ թռուցիկ եմ կարդացել: Ի՞նչ կա:

Առաջին գլուխը կոչվում է “Քաղաքական և անվտանգությանն առնչվող խնդիրներ”: Ուշագրավ գլուխ է: Այնտեղ խոսվում է համագործակցության հետագա խորացման, հարևանների հետ հարաբերությունների լավացման (այդ թվում Թուրքիայի հետ կառուցողական երկխոսության), ժողովրդավարության (այստեղ պոլնի կամպլեկտ ” ընտրական տեխնոլոգիաներ, մարտի մեկ, մամուլի ազատություն, հանրահավաքների իրավունք ու ես շատ գիտեմ էլ ինչեր), կարգապահական կանոնակարգի փոփոխություն, զինված ուժերի քաղաքացիական վերահսկողություն, ահաբեկչություն և այլն: Այս գլխում բավականին ուշագրավ է նաև տնտեսական 1.6 կետը, որը սխալմամբ վերնագրված է “Զինված ուժերի ժողովրդավարական վերահսկողություն” ” վրիպակ է: Մասնավորապես խոսվում է Հարավային Կովկասում տրանսպորտային ուղիների բացման և տարածաշրջանային էներգետիկ ծրագրերին մասնակցության մասին: Այս ամենը, իհարկե, շատ համահունչ է վերջին տարիներին մեր երկրի շուրջ ընթացող պրոցեսներին և կամ էլ հակառակը. այդ պրոցեսներն են համահունչ այս ամենին:

Երկրորդ` “Պաշտպանական անվտանգության և ռազմական հարցեր” գլխում նախատեսվում են ԶՈՒ-ում հրամանատարական օղակի վերանայում, ԱԱ վերաբերյալ և ռազմավարական նշանակության փաստաթղթերի մշակում ու վերանայում, պաշտպանության ռազմավարության վերանայում (այդ թվում` կառուցվածքային փոփոխություններ, ենթակառուցվածքներ), համագործակցություն ուսուցման, զորահավաքի համակարգի բյուժետային պլանավորման, ռազմական փոխգործակցության (խաղաղապահ բրիգադ, զորավարժություններ), ռազմաարդյունաբերության, սահմանային անվտանգության ոլորտներում: Այս գլուխն առանձին վերլուծելու կարիք կա, բայց ցավոք սրտի անկախ ռազմական փորձագետներ մենք չունենք. համենայն դեպս ես չգիտեմ այդպիսիներին: Իմ կարծիքով այստեղ քննադատելի շատ դրույթներ կան. օրինակ ի՞նչ գործ ունի ՆԱՏՕ-ն ասենք մեր ԱԱ վերաբերյալ փաստաթղթերի մշակման հետ:

Երրորդ գլուխը կոչվում է “Հասարակության իրազեկում, գիտություն, արտակարգ իրավիչակների պլանավորում և բնապահնպանություն”: Այստեղ ինչ-որ սեմինարներ, հեռուստատեսային հաղորդումներ, դասախոսություններ են նախատեսվում: Գիտության ոլորտում նախատեսվում է համագործակցություն սեյսմիկ անվտանգության, ժամկետանց թունաքիմիկատների հետ կապված հարցեր:

Չորրորդ գլուխը “Վարչական, պաշտպանողական անվտանգության և ռեսուրսներին առնչվող հարցեր”-ն է: Այն վերաբերում է ծրագրի իրագործմանը:

Պիտակներ. , ,

Վարդան Պետրոսյան

Հայ-թուրքական փոխհարաբերությունների մեջ թուրքերը հայերի նկատմամբ ունեն շատ կոնկրետ վերաբերմունք։ Քաղաքական էլիտան հայերին ճանաչում է որպես ծառա, նա ավելին չի ուզում ճանաչել, իսկ ժողովուրդը հայ ժողովրդին ճանաչում է որպես գյավուր՝ անհավատ. ամեն րոպե նրան կարելի է վերացնել։

Հարցազրույցն ամբողջությամբ այստեղ: Ընդհանուր լավ հարցազրույց է, բացի վերջին մտքից, որն էլ ինձ թվում է աղավաղված է ներկայացվել:

Պիտակներ. , ,